Στην άκρη της ερήμου και ακόμα πιο μακριά

Ο θρύλος των Yawning Man είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη δημιουργία της σκηνής της Palm Desert. Παρότι το πρώτο επίσημο album τους θα κυκλοφορήσει μόλις το 2005, υπήρξαν όχι απλά ενεργοί αλλά καθοριστικά επιδραστικοί από τα τέλη της δεκαετίας του 80 παίζοντας σε αυτοοργανωμένες συναυλίες στις ακατοίκητες περιοχές της ερήμου της νότιας Καλιφόρνια – τα περίφημα generator parties, που ονομάστηκαν έτσι γιατί χρησιμοποιούσαν φορητές βενζινοκίνητες γεννήτριες.

Αυτές οι γιορτές της κοινότητας διαμόρφωσαν τον ήχο της σκηνής εκτός της εμπορικής λογικής – είτε mainstream είτε εναλλακτικής – συναυλιακών χώρων, ραδιοφωνικών σταθμών, δισκογραφικών εταιριών κ.λπ.. Οι μουσικοί αυτοσχεδίαζαν ελεύθερα και για όσο χρόνο ήθελαν: παίζαμε με φυσικότητα αυτό που είχαμε μέσα μας, λέει o κιθαρίστας των Yawning Man Gary Arce, αφήναμε τους εαυτούς μας ελεύθερους όπως αντίστοιχα δεν υπήρχαν φράχτες στον ανοιχτό ορίζοντα της ερήμου. 

Είναι το καλύτερο συγκρότημα που έχω δει ποτέ, λέει o Brant Bjork, ντράμερ των Kyuss εκείνη την εποχή – και ο ατμοσφαιρικός, κινηματογραφικός θα έλεγε κανείς, ήχος των Yawning Man συνεχίζει το ταξίδι του στην έρημο μέχρι σήμερα.

 

Wonderland #147
Στην άκρη της ερήμου και ακόμα πιο μακριά

O ατμοσφαιρικός και πρωτοπόρος ήχος της Palm Desert Scene από τους Yawning Man και τις αυτοοργανωμένες συναυλίες στην έρημο μέχρι τους Kyuss, τους Fu Manchu και τον αστερισμό των σύγχρονων συνεργατικών σχημάτων Big Scenic Nowhere, Yawning Balch και Zun.

Από την κοινότητα και για την κοινότητα

11 Αυγούστου του 1973 είναι η συμβολική ημερομηνία γέννησης του hip hop στο Bronx. Στην οδό Sedgwick Avenue, στο νούμερο 1520, σε ένα θηριώδες κτίριο 100 διαμερισμάτων έγινε το party που οργάνωσε ένα νεαρό κορίτσι, η Cindy Campbell, και έπαιξε μουσική ο αδερφός της, ο οποίος ονομαζόταν Clive αλλά τον φώναζαν Hercules επειδή ήταν μεγαλόσωμος. Αυτός ήταν ο DJ Kool Herc, μόλις 18 χρονών τότε, που έπαιζε funk μιξάροντας δύο αντίτυπα του ίδιου δίσκου ώστε να παρατείνει τα ορχηστρικά του μέρη – αυτή η τεχνική θα ονομαστεί αργότερα breakbeat.

H ημερομηνία είναι φυσικά συμβολική γιατί το hip hop γεννήθηκε συλλογικά, όχι από το όποιο ένα άτομο αλλά από την κοινότητα, τα μέλη της οποίας μάθαιναν το ένα από το άλλο και επηρέαζαν το ένα το άλλο. Και όπως έχουμε ξαναπεί και επιμένουμε, όλα τα υπόλοιπα, π.χ. ποιος ήταν πρώτος και δήθεν τον ξέρουμε εμείς και δήθεν είμαστε κάτι σπουδαίο, δεν αφορούν αυτήν την εκπομπή. Από αυτά τα άτυπα, αυτοοργανωμένα bloc parties και street parties, δηλαδή στη γειτονιά και τον δρόμο αντίστοιχα, ξεκινούν τα πέντε κύρια χαρακτηριστικά της hip hop κουλτούρας:  

DJing – οι τεχνικές των DJs όπως breakbeat, scratching κ.λπ. που συγκροτούν τη μουσική, κυρίως ρυθμική, βάση

ΜCing – οι ρίμες και ο λόγος των MCs, τα rap φωνητικά που αρθρώνουν το βίωμα της κοινότητας

Breakdancing – η σωματική έκφραση της κοινότητας μέσω του νέου είδους χορού των b-boys και b-girls

Graffiti – η αισθητική έκφραση της κοινότητας που διεκδικεί παρουσία στον δημόσιο χώρο της γειτονιάς και της πόλης

Knowledge – η γνώση που παράγει η κοινότητα για την καθημερινότητά της και την ιστορία της, η κοινωνικά ενσυνείδητη και από τα κάτω εκπαίδευση των μελών της 

Wonderland #123
Hard times & hard beats

Η γέννηση της hip hop κουλτούρας και η εξέλιξή της σε παγκόσμια μουσική γλώσσα των από κάτω, από τη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του 70 μέχρι τον σύγχρονο ήχο

Όχι με έναν κρότο αλλά με έναν λυγμό

«Έτσι τελειώνει ο κόσμος, όχι με έναν κρότο αλλά με έναν λυγμό» – με αυτόν τον στίχο κλείνει ο T. S. Eliot το ποίημα του οι Κούφιοι Άνθρωποι, ένα από τα σημαντικότερα έργα του μοντερνισμού. Και τα δύο αυτά στοιχεία, ο κρότος και ο λυγμός, η καταλυτική ένταση και η ακαταμάχητη ευαισθησία, είναι ακρογωνιαίοι λίθοι της μουσικής των Cult of Luna και της αισθητικής των ηχητικών τους τοπίων.

Όπως χαρακτηριστικά συμβαίνει σε κομμάτια διαφορετικά αλλά με εξίσου απαράμιλλη δυναμική και εκφραστικότητα, σαν το Inside of a dream, με τη συμμετοχή του Mark Lanegan στα φωνητικά, αλλά και το An offering to the wild, την εμβληματική σύνθεση του αποτελεί πυρήνα του πλέον πρόσφατου album τους. Ίσως κάπως έτσι να ακούγεται η μουσική στο τέλος του κόσμου, όπως κι αν το αντιλαμβάνεται κανείς συμβολικά.

Παράλληλα, μουσικοί αυτού του επιπέδου θα μπορούσαν αν ήθελαν να χρησιμοποιήσουν μόνο καθαρά φωνητικά, να εστιάσουν στις μελωδίες, να απλοποιήσουν τις ενορχηστρώσεις, να μειώσουν τις διάρκειες των κομματιών, να κανουν με άλλα λόγια το έργο τους εύπεπτο και ελκυστικό σε ένα ευρύτερο ακροατήριο. Οι Cult of Luna δεν έχουν καμία τέτοια επιθυμία. 

Η μουσική που παίζουν αλλά και τα φωνητικά που χρησιμοποιούν είναι  παραδειγματικά της καλλιτεχνικής τους ακεραιότητας, τόσο ως αισθητική επιλογή όσο και ως φωνητική τεχνική. Και από αυτήν την άποψη, το έργο των Cult of Luna επαναπροσδιορίζει συνολικά τον τρόπο που η μουσική παίζεται και ακούγεται κατά την ίδια έννοια που η θέαση του κόσμου από μια βουνοκορφή επαναπροσδιορίζει την αντίληψη μας για αυτόν.

Wonderland #113
As the one who lives inside a dream

Πρωτοποριακές post-rock και post-metal κυκλοφορίες, πάντα και μόνο για ανοιχτές καρδιές – και ξέρετε τι παθαίνουν οι καρδιές όταν είναι ανοιχτές

Τότε είχα φωτιά στο στόμα μου

Το Fire In My Mouth είναι η θυελλώδης μουσική που έγραψε η Julia Wolfe για τις μετανάστριες εργάτριες στην κλωστοϋφαντουργία και τον αγώνα τους στις αρχές του 20^ου αιώνα στην Νέα Υόρκη – με σκοπό, ωστόσο, να μιλήσει για τη δική μας εποχή. Στο έργο της ενσωματώνει τον λόγο εργατριών όπως η Clara Lemlich, η οποία  επέμεινε στην συνδικαλιστική της δράση παρότι πληρωμένοι τραμπούκοι την χτύπησαν και της έσπασαν έξι πλευρά. «Τότε είχα φωτιά στο στόμα μου», θα πει χρόνια αργότερα σε συνέντευξή της.

Σε αυτό το ορατόριο συμμετέχουν η χορωδία δωματίου The Crossing  και η χορωδία Νέων της Πόλης της Νέας Υόρκης: 110 φωνές η πρώτη, 36 η δεύτερη, σύνολο 146 –  όσα και τα θύματα της φωτιάς στο εργοστάσιο Triangle Shirtwaist Factory στη Νέα Υόρκη το 1911. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη και με τα περισσότερα θύματα φωτιά στην ιστορία της πόλης. Οι εργατικοί αγώνες που ακολούθησαν, μαζί με αυτούς που είχαν προηγηθεί, οδήγησαν στην αλλαγή της νομοθεσίας υπέρ της ασφάλειας των εργαζομένων.

Wonderland #112
Fire in my mouth 

Σύγχρονη κλασσική μουσική – πολιτικοποιημένη, έμφυλη και ταξική: εργατικά τραγούδια από τους Kronos Quartet, η φεμινιστική όπερα της Ellen Reid, το ορατόριο της Julia Wolfe για τις μετανάστριες εργάτριες της Νέας Υόρκης, το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα σε έργα της Jessie Montgomery και της Zenobia Powell Perry και η σύνθεση του Carlos Simon για τις δολοφονίες αφροαμερικανών από την αστυνομία.