Για τη σύγχρονη κοινωνία του θεάματος

 

Το Preboreal, από το άλμπουμ Holocene των The Ocean, αποτελεί αναφορά στην Κοινωνία του Θεάματος, τo κλασσικό καταστασιακό κείμενο του Γκυ Ντεμπόρ από το 1967. Σε αυτό υποστηρίζεται ότι στις σύγχρονες κοινωνίες του αναπτυγμένου ή ύστερου καπιταλισμού η ζωή εκδηλώνεται ως θέαμα: το άμεσο βίωμα απομακρύνεται και μετατρέπεται σε αναπαράσταση μέσω αποσπασματικών εικόνων, ενδεικτικά των τηλεοπτικών ειδήσεων, των διαφημίσεων και της συνολικής οπτικής κουλτούρας που μας περιβάλλει – συμπεριλαμβανομένων, σήμερα, και των αναρτήσεων μας στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.

Η ενότητα της ζωής δεν αποκαθίσταται, αλλά υποκαθίσταται από μια εικονική πραγματικότητα που υπονομεύει την κριτική σκέψη – αυτή η θέση χαρακτηρίζει τους στίχους του Preboreal, οι οποίοι ενσωματώνουν κυριολεκτικά μέρη του βιβλίου, όπως τη φράση ότι το θέαμα δεν είναι ένα σύνολο εικόνων, αλλά μια κοινωνική σχέση μεταξύ ατόμων που διαμεσολαβείται από εικόνες. 

Wonderland #134
Dreams on fire

«Χρειάζονται τουλάχιστον δύο άνθρωποι, ένας να φτιάχνει τις λέξεις κι ένας να τους βάζει φυτίλι, να τις ανάβει και να τις πετάει»: πρωτοποριακές και πολιτικοποιημένες post-rock και post-metal κυκλοφορίες, πάντα και μόνο για ανοιχτές καρδιές – και ξέρετε τι παθαίνουν οι καρδιές όταν είναι ανοιχτές (εικόνα: Sergio Toppi)

Ακόμα και μέσα στη σκοτεινότερή μας νύχτα

Mια, χωρίς περιστροφές, εξαιρετική τραγουδίστρια, με μια φωνή καθηλωτική και ανυψωτική μαζί και ένα ακαταμάχητο μίγμα soul, rock, blues, gospel, αλλά και swing – αυτός είναι, με δύο λόγια, ο ήχος των Sugahspank! & The Swing Shoes. «Ποτέ δε μου πέρασε από το μυαλό ότι η μουσική έχει σύνορα», λέει η ίδια σε παλαιότερη συνέντευξή της στο CultureNow, προσθέτοντας ότι «[σ]τη μουσική, όπως και σε οποιοδήποτε είδος τέχνης, οφείλεις να είσαι ο εαυτός σου, να κάνεις το δικό σου, αλλιώς είσαι προϊόν σούπερ μάρκετ».

Και ένα πράγμα με το οποίο η Sugahspank! δεν έχει καμία σχέση είναι τα μουσικά σούπερ μάρκετ, είτε mainstream είτε εναλλακτικά, και αυτό είναι εξίσου, αν όχι περισσότερο, σημαντικό όταν «το δικό σου» δεν εντάσσεται στα στερεότυπα της ελληνικής μουσικής. Δεν ξέρω αν είναι η καλύτερη τραγουδίστρια που αυτός ο τόπος αγνοεί ότι έχει – η χώρα των θαυμάτων, άλλωστε, δεν τα έχει καλά με τις ιεραρχίες. Ξέρω όμως σίγουρα για το φως, αυτό το φως που εξακολουθεί να λάμπει ακόμα και μέσα στη σκοτεινότερή μας νύχτα. 

Wonderland #140
Για το φως που λάμπει μέσα στη σκοτεινότερή μας νύχτα

Η ένταση και η μελωδία του αυτοσχεδιασμού στα πρόσφατα albums του Θανάση Παπακωνσταντίνου, της Νεφέλης Φασούλη, του Κωσταντή Πιστιόλη και των Sugahspank! & The Swing Shoes – μαζί, οι εκθέσεις των διεθνών δημοσιογραφικών οργανώσεων για τις πολιτικές και οικονομικές εξαρτήσεις των ελληνικών ΜΜΕ και την τελευταία θέση της Ελλάδας μεταξύ των χωρών της ΕΕ ως προς την ελευθερία του τύπου (φωτογραφία: Όλγα Παπαλεξάνδρου)

Όσο γλυκιά κι αν είναι η λήθη

 

Όσο γλυκιά κι αν είναι η λήθη, η χώρα των θαυμάτων δε μπορεί παρά να θυμάται κάθε λέξη από το Last Word. Είναι ένα κομμάτι που συνοψίζει πολλά από όσα είναι σήμερα οι Baroness, λέει η Gina Gleason στο Rock Sound: από την ιδιαίτερα μεγάλη ενέργεια και την πληθώρα των riffs τους μέχρι τον συνολικό τρόπο που συνθέτουν και παίζουν ζωντανά. Και έχει δίκιο: το συγκεκριμένο κομμάτι, αλλά και συνολικά το άλμπουμ Stone από το οποίο προέρχεται, συνδυάζουν και αναπτύσσουν περαιτέρω τη δυναμική έντασης και μελωδίας που χαρακτηρίζει το συγκρότημα και τον progressive προσανατολισμό του.

Υπάρχει, ωστόσο, κάτι ακόμα. Ένα από τα χαρακτηριστικά της σημερινής σύνθεσης των Baroness είναι η μουσική χημεία του John Baizley και της Gina Gleason, στις rhythm και lead κιθάρες αντίστοιχα – θα έλεγε κανείς ότι παίζουν σαν ένας άνθρωπος με τέσσερα χέρια, με τη δεύτερη να συνεισφέρει ένα εκπληκτικό σόλο στο Last Word. Κι όμως, στην παραπάνω συνέντευξή της η Gina Gleason εστιάζει στη ρυθμική δουλειά του ντράμερ Sebastian Thomsen και του μπασίστα Nick Jost και τη μεταξύ τους διαντίδραση, η οποία, όπως λέει η ίδια, λάμπει σε αυτό το κομμάτι.

Αυτό ακριβώς σημαίνει συγκρότημα: αμοιβαία υποστήριξη του ενός από τον άλλον και έμφαση στη συλλογικότητα. Και αυτή η αντίληψη αντιπροσωπεύεται στο Stone κυριολεκτικά, δηλαδή μέσω του συλλογικού αυτοσχεδιασμού – από τη μοναδική του δυναμική προκύπτουν οργανικά τα τραγούδια και τη δική του ποιότητα και αμεσότητα φέρουν.

Wonderland #136
I remember every last word

Για την έρημο μέσα μας και γύρω μας: από τον συλλογικό μουσικό παράδεισο των Baroness στην ευρηματική συνεργασία των Yawning Man με τον Bob Balch και τις πρόσφατες κυκλοφορίες των ONDA, Dozer και High Priestess – και μαζί, η αναλωσιμότητα της ζωής των προσφύγων και η δημοσιογραφική κάλυψη του ναυαγίου της Πύλου (φωτογραφία: Αnne-Marie Forker)

Φανατισμένη δεν είμαι

 

Φανατισμένη δεν είμαι
όμως πότε
θα πάψω πια ν’ ακούω
ειδήσεις παράλογες και βίαιες
(διείσδυση σε όλες τις εγκοπές)
σε όλους
και σε όλες
 
Πότε
θα πάψω πια να διαβάζω
για γυναικοκτονίες αδιευκρίνιστες
(για ύποπτες μορφές σε καμιόνια μαύρα)
Η ελπίδα σκοτεινιασμένη
Μαύρο το μέλλον
 
Πότε
θα πάψω πια να πληροφορούμαι
νούμερα και στατιστικές
(Με περισσότερα χρόνια καταδικάζεται ένας κλέφτης
παρά ο φονιάς που σκότωσε τη γυναίκα του
αν υπάρχει υποψία απιστίας)
 
Πότε
θα πάψω πια να μαθαίνω
λεπτομέρειες των φόνων
(μαχαιρωμένη 57 φορές)
Βιασμένη
Κακοποιημένη
 
Πότε
θα πάψω πια να εικάζω,
στη σκέψη του βλέμματός τους,
την αθωότητα και την άγνοια
 
Πότε
θα πάψω πια να πιστεύω
πως γυναίκα σημαίνει απάρνηση
(μη βγαίνεις, μη ντύνεσαι, μην είσαι)
Πως αν τολμήσεις ν’ αντισταθείς
σε υποχρεώνουν σε σιωπή
σε χτυπούν, σε σκοτώνουν
και στο τέλος
σε ενοχοποιούν
 
Όχι. Φανατισμένη δεν είμαι
όμως πώς
να πάψω πια να σκέφτομαι
πως εκείνοι οι νικηφόροι φονιάδες
(που άντρες δεν λογίζονται)
περπατούν πάνω στην ίδια επιφάνεια
κι αναπνέουν το ίδιο οξυγόνο
Νιώθω πως ένα δάκρυ
θα κυλήσει, μα αντ’ αυτού
μέσα βαθειά, κάτι σκληραίνει
 
Ο βράχος της πίστης,
λάβα που στερεοποιήθηκε,
ενώ να εκτιναχτεί θα ’πρεπε
κι όλα στο διάβα της να τα κάψει∙
μα τούτο για να γίνει
λίγη τρυφερότητα χρειαζόταν παραπάνω...
 
Πώς αλλιώς
να αποτινάξω τότε
ετούτη την τραχυμένη απελπισία
για να μη σχίζει τα μέσα μου
όπως έκαναν μ’ εκείνες
Με όλες τους...
 
Πώς έγινε κι αποξενωθήκαμε
απ’ την ψυχή μας τη συλλογική;
Πότε... πώς...
 
Για το τι και το πού
αμφιβολία δεν χωρά:
Εδώ και τώρα
εδώ και τώρα
 
Πότε
θα πάψω πια να νιώθω
πως εδώ και τώρα
δεν μας αξίζουμε

Φανατισμένη δεν είμαι / No es que quiera obsesionarme: ποιήμα της Μεξικανής ποιήτριας Pilar Rodríguez Aranda σε μετάφραση της Έλενας Σταγκουράκη, από το πρώτο άλμπουμ της Νίκης Κοκκόλη / Νicky Kokkoli Project Nascence 

Wonderland #159
Jazz με το βλέμμα στο μέλλον

Από τις εκπληκτικές πρώτες κυκλοφορίες της Amy Gadiaga, της Sarah Hanahan και της Nicky Kokkoli στον θεμελιώδη σύγχρονο ήχο του Kamasi Washington, της Lakecia Benjamin και του Immanuel Wilkins, και από την συνεργασία της Esperanza Spalding με τον latin jazz θρύλο Milton Nascimento στην σύμπραξη του Wynton Marsalis με την Jazz At Lincoln Center Orchestra – μαζί, jazz και πολιτική από το παρελθόν στο παρόν, από τη μία άκρη του Ατλαντικού στην άλλη, από τη ρατσιστική βία στις γυναικοκτονίες (φωτογραφία: Elizabeth Leitzell)